ورود و عوامل موثر بر آن در صنایع تولیدی ایران

فرآیند ورود بنگاه¬های جدید را می¬توان به عنوان یکی از مهم¬ترین اجزاء اثرگذار بر رشد اشتغال، تولید، ارزش¬افزوده، ارتقاء تکنولوژی، توسعه اقتصادی و رقابت دانست. در این میان رقابت به دلیل نقشی که در کارایی و تخصیص بهینه منابع دارد نسبت به سایرین از اهمیت ویژه¬ای برخوردار است. همچنین، رقابت در بازارهای صنعتی موجب کاهش قیمت¬ها، ارائه کالاها با خصوصیات و کیفیت مختلف و بهبود دسترسی مصرف¬کنندگان به کالاها و خدمات می¬گردد. با توجه به اهمیت غیر قابل انکار رقابت در بازارهای صنعتی، این مفهوم تنها به رقابت بین بنگاه-های موجود در صنعت منحصر نگردیده بلکه رقابت میان بنگاه¬های بالقوه برای ورود را نیز شامل می شود. از این رو، ورود از عوامل اساسی فرآیند انتخاب بازار بوده که به بازسازی و تحول در صنعت منجر می¬شود. در این راستا، این پژوهش درصدد است تا ورود بنگاه¬های جدید و عوامل موثر بر آن را در صنایع تولیدی ایران بررسی نماید. داده¬های این پژوهش حاصل سرشماری¬های انجام شده توسط مرکز آمار از بنگاه¬های صنایع تولیدی ایران طی دوره زمانی 1380-1384 بوده است. عوامل موثر بر ورود ناشی از ویژگی¬های صنعت است که در قالب مدل ساختار-رفتار-عملکرد بررسی می¬شوند. نتایج نشان می¬دهد نرخ تمرکز، نیاز به سرمایه، سطح بهینه تولید و سهم بنگاه¬های کوچک به عنوان متغیرهای ساختاری تاثیر منفی و معنادار بر نرخ ورود دارند و اندازه صنعت به عنوان یکی دیگر از متغیرهای ساختاری تاثیر مثبت و معنادار بر ورود بنگاه¬ها دارد. نتایج حاصل از تخمین اثر متغیرهای رفتاری بر نرخ ورود نشان دهنده میل به ورود بنگاه¬ها به صنایع با شاغلان ماهر و نرخ متوسط دستمزد بالاتر است. علاوه براین، دو متغیر شدت تبلیغات و شدت تحقیق و توسعه به عنوان موانع ورود در جهت کاهش میل ورود بنگاه¬ها اثرگذار بوده اند. در میان متغیرهای عملکردی نرخ سودآوری و نرخ رشد صنعتی تاثیر مثبت و معنادار بر نرخ ورود داشته¬اند و ریسک تجاری به دلیل نوسان در سودآوری باعث کاهش ورود شده است.